Golf & milieu
20 jaar geleden begon de (toen nog) Vlaamse Vereniging voor Golf met een persdossier “Golf & Natuur, hand in hand”. Secretaris-generaal Marc Verneirt is bioloog van opleiding en gebiologeerd door golf. Met het persdossier zorgde de federatie ervoor dat de buitenwereld anders begon te kijken naar de maatschappelijke waarde van een golfterrein. Ook de golfclub zelf ging zo meer stilstaan bij haar rol in die maatschappij. Van een milieutechnische aanpak evolueren naar een meer allesomvattend duurzaam en maatschappelijk verantwoord verhaal. Wat betekent de golfclub voor de maatschappij en wat kan de maatschappij voor de club betekenen? Om dit te bundelen, om de clubs te motiveren werd in samenwerking met studiebureau Route 2030 een laagdrempelig kompas ontwikkeld. Route 2030 helpt organisaties transformeren naar duurzame ondernemingen.
Concreet bestaat het Golf & Milieu Programma uit twee stappen.
Stap 1: Golf Kompas Duurzaamheid
Wat is het Golf Kompas Duurzaamheid?
Het kompas is ontstaan vanuit een scan met de golfclubs en Golf Vlaanderen. We stelden vast dat er al heel wat gebeurt rond duurzaamheid, soms zonder erbij stil te staan. Daarom willen we handvaten geven richting de clubs. Het kompas geeft inzicht in wat duurzaamheid allemaal kan betekenen en waar de clubs het verschil kunnen maken. Niet om nog strengere reglementering op te leggen, maar om een richting aan te geven waarin elke club binnen haar eigen context en volgens haar eigen niveau aan de slag kan gaan met duurzaamheid. Voor alle type clubs willen we vooral inzicht geven in wat duurzaamheid kan betekenen voor de golfclub en hoe de SDG’s (sustainable development goals) zich laten vertalen naar concrete voorbeelden. We ontwikkelden een menukaart waarbij men stap voor stap kan kijken hoe men nieuwe acties kan opzetten. Het is een soort werkboek waar heel wat informatie gebundeld staat.
Hoe kan je als golfclub sterren verdienen?
- Alle Vlaamse golfclubs kunnen een inspiratiesessie volgen over het Kompas Duurzaamheid.
- Na de inspiratiesessie stellen ze voor zichzelf 5 concrete doelen of ‘Golf Goals’ op. Zodra ze hun eigen doelstellingen behalen, verdienen ze een eerste ster.
- Nemen ze nadien nog eens 5 doelstellingen op, dan verdienen ze 2 sterren.
- Als de club alle 17 criteria of SDG’s omarmt en implementeert, worden ze beloond met het maximum aantal, 3, sterren.

Al 9 golfclubs mochten hun eerste ster in ontvangst nemen.
Tijdens de Algemene Vergadering op 22 maart 2023 werden 9 golfclubs beloond voor hun inzet inzake duurzaamheid.
- Golfclub Beveren
- Royal Keerbergen Golf Club
- Steenhoven Country Club
- Royal Antwerp Golf Club
- Ieper Open Golf
- Rinkven Golf Club
- Brabantse Golf
- Winge Golf & Country Club
- Damme Golf & Country Club
Enkele voorbeelden van acties in de Vlaamse golfclubs
De golfclubs tonen hun veelzijdigheid door zich in te zetten voor verschillende SDG's van het Kompas Duurzaamheid, wat resulteert in uiteenlopende voorbeelden van duurzaamheidsacties.
Damme Golf & Country Club heeft ambitieuze plannen om haar inzet voor duurzaamheid verder te versterken. Met de voorgenomen installatie van meer dan 150 zonnepanelen op het indoorgebouw, zet de club een belangrijke stap richting groene energie. Deze milieuvriendelijke investering zal niet alleen de ecologische voetafdruk van de golfbaan verkleinen, maar ook bijdragen aan de duurzame toekomst van de lokale gemeenschap.
Bij Winge Golf & Country Club is er sprake van een inspirerende maandelijkse samenwerking met het revalidatiecentrum UZ Pellenberg. Deze unieke samenwerking biedt mensen de mogelijkheid om tijdens hun herstelproces te genieten van de sportieve en ontspannende voordelen van golf. Het is een waardevol initiatief dat het fysieke en mentale welzijn combineert met de prachtige groene omgeving van de golfbaan.
De Brabantse Golf en Brussels Airport hebben al vele jaren een vruchtbare samenwerking op het gebied van duurzaamheid. Een opmerkelijk initiatief dat voortkomt uit deze samenwerking is het gebruik van hemelwater afkomstig van de luchthaven. Via een bufferbekken wordt het water opgevangen, gezuiverd en vervolgens gebruikt om de golfbaan te beregenen, waardoor het opnieuw in de bodem kan infiltreren. Deze innovatieve benadering bevordert niet alleen de waterbeheersing, maar ook de ecologische balans tussen de golfbaan en de omgeving.
Stap 2: On Course GEO Label
Een volgende stap in het duurzaamheidstraject, is het On Course label van het internationale Golf Environment Organisation. Hier is de bedoeling dat de club haar milieuaanpak technisch verder uitwerkt via het online managementplatform 'On Course'. Het platform biedt een eenvoudige en praktische manier om data te verzamelen van de acties die je als club al onderneemt. Verder verleent het dashboard inzichten in de trends. 'On Course' is niet alleen een online tool, maar ook een echte community. Via het platform is het mogelijk om 'good practices' te delen en het dialoog aan te gaan met andere golfclubs en besluitmakers.
Het On Course label is internationaal gezien, het meest geloofwaardige en de breedste onderschreven duurzaamheidsonderscheiding die een golfclub kan behalen. Na een onafhankelijke audit, bepaalt men of de golfclub al dan niet in aanmerking komt voor het gerenommeerde label.
Golfclubs mogen best trots zijn op hun verwezenlijkingen en On Course Vlaanderen helpt hen daarbij
- Marc Verneirt

In Vlaanderen zijn er 14 GEO-erkende clubs
- Brabantse Golf
- Brasschaat Open Golf & Country Club
- Brussels Droh!Me Golf Club
- Cleydael Golf Club
- Damme Golf & Country Club
- Drie Eycken Golf
- Golfclub De Palingbeek
- Milennium Golf
- Rinkven International Golf Club
- Royal Golf Club Belgium
- Royal Keerbergen Golf Club
- Royal Limburg Golf
- Winge Golf & Country Club
- Golf Park Tervuren
Enkele voorbeelden
- Golf draagt haar steentje bij tot de biodiversiteit en het behoud van open ruimte in Vlaanderen
Golf in Vlaanderen = 2010 ha open ruimte waarvan 45 ha greens (= kort gemaaid gras), 700 ha fairway (= sportgras) en 1265 ha rough en buiten spel zones (= 100% bio zoals bossen, heide, waterpartijen, …).
- Bloemenweide i.f.v. bijen in G&CC De Palingbeek te Ieper
Bijen vervullen een echte sleutelrol in de natuur, helaas stellen we vast dat de bijenpopulatie sterk achteruit gaat. Ze zijn in grote delen van de wereld de belangrijkste bestuivers van wilde planten en heel wat land- en tuinbouwgewassen.
Het inrichten van een bloemenweide met veel stuifmeel is niet alleen nuttig voor de bijen maar ook mooi voor de golfers.
- Vleermuizenproject Brabantse Golf i.s.m. Natuurpunt
Meer dan 3000 vleermuizen werden geteld gedurende 1 nacht op de Brabantse Golf. Wetende dat elke vleermuis de helft van zijn lichaamsgewicht (per nacht) eet aan insecten zijn ze zeer goede bestrijders tegen muggen en langpootmuggen. Het zijn o.a. deze muggen die de problemen van engerlingen veroorzaken in de greens (de larven van de langpootmug eten immers jonge wortels van het gras).
Het gewicht van een vleermuis varieert van 5 tot 25 gram. Een vleermuis van 20 gram eet al gauw tot 3,6 kg insecten per jaar! Dat zorgt ervoor dat deze natuurlijke insectenbestrijders een belangrijke rol vervullen.